Децата со хендикеп и образовниот систем


Република Македонија припаѓа на земјите кои имаат воведено специјално образование за лица со специјални потреби, меѓутоа како што покажуваат искуствата, ние, како и многу држави низ светот, го немаме решено на начин кој ќе обезбеди едукација соодветна на степенот и видот на инвалидност на децата.

Пред 1975 година, само едно од пет деца со идентификувани недостатоци посетувало државно училиште, и многу држави експлицитно ги  исклучувале децата со одредени видови на инвалидитет од училиштето,  вклучувајќи деца кои биле слепи, глуви и деца етикетирани како „емоционално вознемирени” или „ментално ретардирани.”

Повеќе од 1 милион деца со посебни потреби немаат пристап до системот на јавните училишта и често се сместени во државните институции со ограничени или никакви образовни можности или рехабилитација. Многу од 3,5-те милиони деца со посебни потреби, кои не одат на училиште се складираат во одредени објекти со малку или без никаква ефективна настава. Од учебната година 2004-2005, повеќе од 6,7 милиони деца (13,8 проценти од сите студенти на национално ниво) добиваат посебни образовни услуги преку закон.

Учењето  е најчест проблем за децата со посебни потреби. За сите овие години, кај речиси половина од учениците  со посебни потреби, учењето е класифицирано како нивна примарна попреченост.

Прописите ги дефинираат специфичните услови за учење како пореметување на еден или повеќе од основните психолошки процеси кои се вклучени во разбирањето или користењето на изговорениот или пишаниот јазик кој може да се манифестира во  способноста да слуша, мисли, зборува, чита, пишува, или извршува математички пресметки.  Се вклучуваат перцептивни пречки во развојот, повреди на мозокот, минимална мозочна дисфункција, дислексија и развојна афазија. Специфични потешкотии во учењето, исто така, можат да влијаат на функцијата на одредени вештини, како што е импулс контролата, флексибилноста, планирањето и организирањето, социјалнтеи и емоционалните вештини.

Сепак, проблемите во учењето кои произлегуваат првенствено од визуелните, слушните, или моторни пречки во развојот; ментална ретардација, емоционални нарушувања, или срединска, културната, или економска неповолност, не се специфични потешкотии во учењето според законот. Специфични потешкотии во учењето се важна група на болести за специјална едукација на населението, и затоа што толку многу деца ги имаат, по дефиниција тие влијаат на учењето.

Посебниот образовен систем им обезбедува на децата со посебни потреби многу поголем пристап до јавното образование, воспоставува инфраструктура за нивна едукација, помага во раната идентификација на хендикеп и промовира поголема инклузија  на овие деца заедно со нивните врсници без хендикеп. И покрај овие привилегии, постојат многу бирократски, регулаторни и финансиски бариери кои ја комплицираат програмата за сите инволвирани.

Уште поважно, авторите покажуваат дека децата со посебни потреби се’ уште заостануваат зад нивните врсници во образовните достигнувања, често функционираат со намалени очекувања, со се’ помала веројатност да преземат целосна академска програма во средно училиште, и  со поголема веројатност да се откажат од училиште. Постојат многу мал број докази за тоа кои мерки би ја подобриле ефективноста на образовните програми на учениците со посебни потреби.

Подобрувањето на системот подразбира подобри начини на разбирање и мерење на двата краја на образовниот континуитет, имено, каков вид на специјални услуги им се потребни и какви академски резултати се очекуваат.

Се препорачува рана дијагноза и интервенција, како и тим кој вклучува тутори, терапевти и социјални работници, чија задача е да ги исполнат уникатните потреби на детето. Услугите и поддршката може да вклучуваат транспорт, услуги за говорно-јазични и аудиолошки патологиии, психолошки услуги, физичка и работна терапија, терапевтски рекреација, советодавни услуги, рехабилитација, советување, ориентација и мобилни услуги, медицински услуги за дијагностика и евалуација, обука и советување на родителите.

Поддржете ја нашата работа: