Постојат голем број фактори кои сугерираат дека времето во кое живееме е создадено за нова сексуална ренесанса, нешто како револуцијата што се случи во тој домен во 1960 -тите. Процентот на луѓе денес кои веруваат дека „нема ништо лошо“ во сексот помеѓу двајца кои не се во брак, никогаш не бил поголем. Новите случаи на ХИВ инфекција во многу развиени земји се минимални. Повеќето жени можат непречено да добијат контрацептивни средства, а пилулата „утрото потоа“ може да се добие едноставно.
Понатаму, има сѐ попопуларни апликации за состанување преку Интернет, кои ветуваат опција за „слободен“ секс без обврски. Исто така, има и голема еволуција во прикажувањето на еротска содржина. Филмови со таква тематика сега се прикажува во редовните кина, а сексуалните односи, со сѐ помалку и помалку цензура, се прикажуваат во најгледаните телевизиски серии. Отворено се дискутира за теми како што се полиаморија и сѐ она што до неодамна беше означено како „перверзно“, сега се оценува поблаго.
Ова се само некои од факторите што можат да нѐ натераат да мислиме дека сексот денес е почест од кога било досега, но вистината е всушност сосема поинаква.
Од година во година, сексуалната статистика оди во различна насока: луѓето имаат сѐ помалку сексуални односи, влегуваат во него подоцна, а бројките за ова прашање стануваат поизразени секоја година. Според тоа, реалноста покажува дека, покрај сето погоре наведено, ние не сме во сексуална револуција, туку во голема сексуална рецесија, која иако на почетокот може да звучи како банална тема, всушност има широки социјални, економски, па дури и политички последици.
Бројките се прилично слични за скоро целиот развиен свет. На пример, во Соединетите држави, помеѓу 1991 и 2017 година, бројот на средношколци кои имале секс паднал од 54% на 40% и постојано се намалува. Со други зборови, порано сексуалниот однос беше нешто со што се среќаваа повеќето средношколци, а денес тоа е сѐ поретко. Позитивната работа е секако намалувањето на бројот на забременувања кај малолетници, но има и негативни страни – многумина своите први сексуални искуства ги имаат во средината на 20 -тите години.
Зошто ова може да биде негативно?
Поради фактот што овие млади луѓе прескокнуваат една фаза на созревање и доаѓаат во формативни години кога нивниот недостаток може да биде доста хендикеп – се разбира, не затоа што не се доволно „вешти“, туку затоа што можеби не ги развиле соодветно своите социјални вештини, романтични, па затоа не е изненадувачки што некои влегуваат во 30 -тите години без некои главни идеи за тоа што треба да биде љубовта. Понатаму, кога ќе им се случи „скршено срце“ во длабока старост, ќе им биде потешко да се справат со тоа отколку кога би поминале низ таква ситуација и би ја надминале на рана возраст.
Постојат бројни студии кои го потврдуваат овој феномен од 21 век. Имаме научни истражувања, но и податоци од одделни компании кои се занимаваат со поврзување луѓе, како што е страницата Match.com за онлајн познанства.
Антропологот Хелен Фишер, која исто така прави истражувања преку споменатата компанија, коментира:
„Секоја година на Match, ние сме многу изненадени од тоа колку малку Американци имаат секс – дури и меѓу милениумската популација“.
Кои можат да бидат причините за ова? Има доста од нив. Една од причините може да биде фактот дека сѐ помалку млади луѓе стапуваат во брак, а оние што завршуваат во брак го прават тоа подоцна во животот. Но, тоа не значи дека паровите живеат заедно во вонбрачни врски – податоците за САД ни кажуваат дека дури 60% од Американците над 35 години живеат без партнер, без разлика дали се во брак или романтика. Исто така, да земеме предвид дека една третина од споменатата група сѐ уште живее со своите родители, што секако не придонесува за нивниот сексуален живот.
Кои други се сите последици за оваа специфична рецесија?
Експертите, како и лаиците, ќе наведат потенцијално огромен број причини – економска несигурност и притисок, зголемување на нивото на анксиозност кај луѓето, широка употреба на антидепресиви, намалување на нивото на тестостерон, дигитална и високо достапна порнографија, апликации за состанување, преголем фокус на кариерата, одвлекување на вниманието од паметните телефони, преоптовареност со информации … Навистина има безброј причини кои би можеле да се припишат на модерниот пад на либидото. Понатаму, постојат нови гледишта за општеството воопшто – многу луѓе повеќе не се толку лесно убедувани да имаат сексуален однос што не го сакаат, што е особено точно за жените, но и за машката популација. Еден дел од луѓето ставаат приоритет на училишните и деловните обврски, така што љубовта и сексот паѓаат на второ место, или воопшто немаат време за такви активности. Други едноставно не сакаат да се впуштат во каква било врска со „погрешна личност“, бидејќи тоа може да изгледа како губење време или непотребна „компликација“.
Она што важи за Соединетите држави, во голема мера важи и за Европа, иако Европа секогаш се смета за сексуално „поактивна“. На пример, во Холандија, за само пет години, од 2012 до 2017 година, просечната возраст на лице кое првпат влегува во сексуален однос се зголеми од 17,1 на 18,6 години. Оваа рецесија се чувствува и во Шведска.
Западниот свет на тој начин почнува да се соочува со ситуација која прво стана поизразена во многу развиената далечна Јапонија. Јапонија, како што знаеме, има голем демографски проблем, поради што сексуалната рецесија станува и многу голем политички проблем. На пример – според истражувањето од 2005 година, 30% од Јапонците на возраст од 18 до 34 години сѐ уште немале секс. Десет години подоцна, тој процент се искачи на дури 43%. Јапонија е секако интересен пример за оваа ситуација – во Јапонија веќе постојат и специјални термини за млади мажи кои не се заинтересирани за романтични подвизи, (хикикомори – преведено како „затворено“). Поголемиот дел од времето го поминуваат на Интернет, а омилени забави им се Хентаи и Манге, или еротски цртани филмови за возрасни (типичен јапонски феномен кој подоцна се прошири низ целиот свет). Исто така, интересно е да се истакне дека Јапонија е еден од најголемите производители (и потрошувачи) на порнографија – згора на тоа, многу нови „насоки“ беа измислени во Јапонија. Во исто време, сѐ поголем број млади луѓе, дури и ако имаат релативно редовно либидо, сметаат дека самиот чин на сексуален однос е „мендокусаи“ (преведен како „напорен“). Суштината е всушност дека многу Јапонци се заинтересирани за сексуално задоволство – но не за „традиционален начин“.
Достапноста на порнографија секако има ефект. На многумина едноставно не им е дозволено во „реалниот свет“ да бараат нешто за што можат да најдат замена во дигиталното. Покрај тоа, статистичките податоци и истражувањата покажуваат директна корелација помеѓу воведувањето брз Интернет и намалувањето на сексуалните контакти. Но, ако сексуалниот нагон е навистина суштинска и примитивна потреба, како се верува, како е можно младите луѓе да го заменат истиот вистински толку лесно со „виртуелниот“? Можеби прашањето за човечкиот инстинкт е посложено отколку што мислевме, дури и кај младите луѓе кои честопати се сметаа за „зовриени хормони“.
Но, многу зависи и од ситуацијата во која овие исти млади луѓе растат, односно од нивните родители. Денес, во време на поголема економска неизвесност, родителите честопати вршат многу поголем притисок врз своите деца, осигурувајќи се дека тие растат во поуспешни млади луѓе – фокусот е на училиште, воннаставни продуктивни активности. Младите луѓе, особено со многу амбициозни родители, често немаат време ниту за нивните романтични интереси (особено ако истите тие родители им кажат дека тоа „ќе ги сврти од патот“ кон успехот во животот!).
Да го погледнеме овој факт-анкета во САД од 1995 година ни кажува дека 66% од момчињата и 74% од девојчињата на 17-годишна возраст имале „специјална романтична врска“. Тоа сигурно не мора да биде сексуално искуство, туку нешто во опсегот на привлечност кон друго лице. Слично прашање беше поставено во 2014 година и процентот падна на само 46%.
Од година во година има сѐ помалку тинејџерски романси, како и помалку млади луѓе на состаноци, но исто така и помалку од сѐ што правеа младите на прагот на транзиција кон зрелост – пиење алкохол, излегување без родителски надзор, возење без возачка…
Александра Соломон, професорка по психологија, работеше со студентите на слични истражувања шест години. За време на една средба со поголема група студенти, таа разговараше со нив на тема – што значи за нив врска. Повеќето се согласија дека станува збор за моногамна релација во која две лица се „во ексклузивна врска“. Но, кога таа прашала: “Ако настинеш, дали таа друга личност ти носи супа?” – речиси сите студенти одговориле негативно. Ова е многу интересно и ни кажува многу за целата ситуација – не само што се смени сексуалниот живот, туку и самиот концепт на врска помеѓу две лица. Ова не е изненадувачки. Младите честопати, свесно или несвесно, се учат да се грижат за себе, првенствено за себе, и кога ќе пораснат како такви и ќе останат такви, што пак директно влијае на самите карактеристики на врската со друга личност.
Што е со малку постарите? Каде воопшто наоѓаат партнери?
Сѐ повеќе и повеќе на специјални веб -страници или мобилни апликации за состанување преку Интернет. Некои имаа долги врски во своите 20 -ти години, доживеаја љубовен бродолом во своите 30 -ти години и сега откриваат дека светот околу нив радикално се променил – средбата во барови е минато, новите луѓе сега се среќаваат на апликации како Тиндер. Еден учесник во оваа многу популарна апликација, Симон, во интервју за американски весник го опиша своето искуство, но и бројките. Тој пресметал дека мора да реагира позитивно (со повлекување надесно, таканаречено „удар“) на дури 30 профили на жени за да добие една позитивна реакција назад. Но, тоа е само почеток … во просек, од 10 позитивни реакции на жените, една од нив е подготвена да се вклучи во разговор. Со други зборови, гореспоменатиот Симон, кој е во средината на 30-тите години од животот, треба да „повика“ дури 300 жени за да разговара преку Интернет со само една, а тоа е сѐ уште многу далеку од излегување, дружење…Зошто тогаш луѓето масовно користат апликации како Тиндер? Тие се на дофат на раката, иако на крајот можеби само го губат времето. Некои сигурно имаат успех, но тие се на „врвот на пирамидата“ (најзгодните луѓе). Понатаму, многумина – и мажи и жени – бараат некој што е реално далеку „надвор од нивната лига“, но сопственото его најчесто не ги испраќа вистинските информации до свеста. Некои, од друга страна, користат апликации исклучиво за своето его – една жена призна дека поминала 3 години на Тиндер без да запознае некого во живо, ниту има намера, но сака внимание, макар и виртуелно.
Многумина, од друга страна, завршуваат на мрежи за запознавање преку Интернет поради фактот што „вистинскиот свет“ станува место каде што им е сѐ потешко да се справат и да се изразат. На пример, анкета на Економист / YouG во ноември 2017 година покажа дека 17% од Американците на возраст од 18 до 29 години веруваат дека ако маж ѝ пријде на жена и ја покани на пијалок, тоа е „секогаш“ или „често“ чин на „сексуално вознемирување“. Се разбира, кај постарата популација, многу помалку гледаат на тоа на тој начин.
Накратко, постојат големи промени во генерациите и тие ќе станат поизразени со текот на времето. Не толку одамна беше сосема нормално (ако учтиво и ненаметливо) му пријдете некому, или во кафуле или дури и на улица, да се обидете да се запознаете, да дадете комплимент и слично. Денес, станува, особено за младите луѓе, нешто „морничаво“, па затоа не е изненадувачки што многумина едноставно се откажаа од обидот да запознаат некој нов во реалноста, бидејќи реалниот свет исто така станува „застарен“.
Светот се менува, многу брзо и побрзо отколку што мислиме. Перцепцијата што често ја имаме за сексуалноста (особено за сексуалноста на другите луѓе) може да биде погрешна. Минува низ фаза на рецесија, а можеби и некаква трансформација, на која само иднината ќе даде соодветен одговор, како и на сите други аспекти од нашите животи кои стануваат предмет на постојана и забрзана промена.
