Истражувачите од Универзитетот во Базел беа дел од меѓународен тим кој користел пресметковна анализа за да идентификува нов антибиотик и да го дешифрираат неговиот начин на дејствување. Нивното истражување е важен чекор во создавањето нови, моќни лекови.
Постојаното зголемување на бројот на бактерии што се отпорни на антибиотици, Светската здравствена организација го нарекува „тивка пандемија“. Ситуацијата се влошува со фактот што нема многу нови лекови претставени на пазарот во последните децении. Дури и сега, не сите инфекции можат правилно да се лекуваат, а пациентите сè уште се изложени на ризик од штета од рутински интервенции.
Итно се потребни нови активни супстанции за да се запре ширењето на бактериите отпорни на антибиотици. Неодамна е направено значајно откритие од тим предводен од истражувачи од Универзитетот Североистерн во Бостон и професорот Себастијан Хилер од Универзитетот во Базел, Биозентрум. Резултатите од ова истражување, кое беше компонента на проектот „Антирезист“ на Националниот центар за компетентност во истражувањето (NCCR), неодамна беа објавени во списанието „Нејчр Микробајолоџи“.
Тешки противници
Истражувачите го открија новиот антибиотик „динобактин“. Ова соединение ги убива Грам-негативните бактерии, кои вклучуваат многу опасни и отпорни патогени.
– Потрагата по антибиотици против оваа група бактерии е далеку од тривијална. Тие се добро заштитени со нивната двојна мембрана и затоа нудат мала можност за напад. Во милиони години од нивната еволуција, бактериите пронајдоа многу начини да ги направат антибиотиците безопасни – вели професорот Хилер.
Само минатата година тимот на Хилер го дешифрирал начинот на дејствување на неодамна откриениот пептиден антибиотик „даробактин“. Добиеното знаење било интегрирано во процесот на скрининг за нови соединенија. Истражувачите го искористиле фактот дека многу бактерии произведуваат антибиотски пептиди за да се борат едни со други. И дека овие пептиди, за разлика од природните супстанции, се кодирани во бактерискиот геном.
Фатален ефект
– Гените за таквите пептидни антибиотици имаат карактеристична карактеристика. Според оваа карактеристика, компјутерот систематски го проверуваше целиот геном на оние бактерии кои произведуваат такви пептиди. Така го идентификувавме „динобактин“ – објаснува првиот автор д-р Сејед М. Модарези. Во нивната студија, авторите покажале дека ова ново соединение е исклучително ефикасно. Глувците со сепса опасна за живот предизвикана од резистентни бактерии ја преживеале тешката инфекција преку примање на „динобактин“.
Со комбинирање на различни методи, истражувачите успеале да ја решат структурата, како и механизмот на дејство на „динобактин“. Овој пептид го блокира бактерискиот мембрански протеин BamA, кој игра важна улога во формирањето и одржувањето на надворешната заштитна бактериска обвивка.
– „Динобактин“ се држи во BamA однадвор како приклучок и го спречува да ја врши својата работа. Така, бактериите умираат. Иако овој антибиотик нема речиси никакви хемиски сличности со веќе познатиот „даробактин“, сепак ја има истата цел на бактериската површина. Ова не го очекувавме на почетокот – вели Модарези.
Поттик за истражување антибиотици
На молекуларно ниво научниците откриле дека „динобактин“ комуницира поинаку со BamA отколку „даробактинот“. Со комбинирање на одредени хемиски карактеристики на двете, потенцијалните лекови би можеле дополнително да се подобрат и оптимизираат. Ова е важен чекор на патот кон ефикасен лек.
Извор: Факултети