Зошто фреквенцијата на струјата е 50 Hz?

Како и да осцилираат некои работи се исти, или барем треба да бидат исти, каде и да одите, подеднакво во секоја куќа, стан, најлуксузниот хотел или картонска куќа со електричен приклучок на периферијата на градот. Секој штекер во Европа, имено, треба да обезбеди наизменична струја која секогаш има иста фреквенција на осцилации од 50 Hz.

Таканаречената номинална фреквенција на наизменична струја на нашиот континент, и во поголемиот дел од светот насекаде, е 50 Hz. Во Америка и делови од Азија, таа е поставена не на вредност од 50 Hz, туку на 60 Hz, но таа е униформа на ист начин во тамошните мрежи. Се разбира, фреквенцијата на наизменична струја не е сосема стабилна во ниту една земја во светот, што зависи од нејзиното тековно оптоварување, но фреквенцијата секогаш варира, забрзува и се намалува, околу номиналната вредност.

Фреквенцијата од 50 Hz е нормално еднаква по должината на електричната мрежа, од електраната до крајниот корисник, а сите уреди со наизменична струја се направени со идеја дека ќе се поврзат на 50 Hz. Оваа бројка значи дека струјата условно го менува правецот 50 пати во секунда, како и дека роторите на сите блок генератори во електраната ротираат со брзина од 50 пати во секунда.

Но, зошто точно 50 пати? Тоа, всушност, е само прашање на договор. Денес нема посебни технички причини за избор на таа фреквенција, освен очигледната потреба сите да користат ист стандард. Сепак, на крајот на 19 и почетокот на 20 век, во зората на масовната електрификација, различни компании избраа сосема различни фреквенции на струја, а најпопуларни беа 133 Hz, 125 Hz и 25 Hz.

Во поранешна Југославија, како и во многу други земји, до 1946 година се користела фреквенција од 42 Hz, наспроти 50 Hz. Некои градови имаа многу уникатни фреквенции – беше забележано дека градот Ковентри во Англија цели десет години, до 1904 година, имаше мрежа од 87 Hz, која не се користеше никаде на друго место. Некои поголеми градови, сепак, имале повеќе мрежни фреквенции во исто време, така што Лондон во 1918 година имал дури 10 различни номинални фреквенции.

Познатата електрана на Тесла кај Нијагарините водопади, изградена од компанијата Вестингхаус, работеше на само 25 Hz. Но, асинхрониот мотор на Tesla е тој што ќе ги поттикне компаниите да ја подигнат оваа вредност. Имено, иако електричните светилки работеа подобро на 133Hz, се покажа дека во дадените околности електромоторите најдобро работат на мрежна фреквенција од 40 до 60Hz. AEG, која ја наследи компанијата на Едисон во Европа, донесе одлука да ја постави својата мрежа на 50 Hz, што многумина помислија дека е последна пресвртница за стандардизација на фреквенцијата.

Поддржете ја нашата работа: