Новото истражување ја менува перцепцијата за црвената боја на Марс и укажува на поинаква историја на водата на планетата
Марс отсекогаш бил познат како „Црвената планета“, но научниците долго време се обидуваат да објаснат зошто неговата површина има таква карактеристична боја. Досега, доминантната теорија сугерираше дека црвената боја на Марс потекнува од долготрајна оксидација (’рѓосување) на железото во неговата почва, при што овој процес бил претежно резултат на сува, атмосферска оксидација. Но, ново истражување сугерира дека вистинскиот процес можеби бил сосема поинаков – и далеку поврзан со водата отколку што се мислеше претходно.
Ново откритие за потеклото на црвената боја
Истражувачите од Универзитетот Браун и Универзитетот во Берн спровеле детален преглед на марсовската прашина и дошле до заклучок дека главната состојка што ја предизвикува црвената боја на Марс не е традиционалниот хематит (Fe₂O₃), како што се претпоставуваше, туку фериохидрит (Fe₃⁺O(OH,H₂O)), минерал кој се формира во присуство на вода. Ова значи дека оксидацијата на железните минерали на Марс не се случувала во сува атмосфера, туку во услови каде водата била присутна на површината или во почвата на планетата.
Фериохидритот е вид на железен оксид кој е нестабилен и често се трансформира во други форми на железни минерали. Во лабораториски услови, научниците докажале дека овој минерал може да ја даде црвенкастата боја карактеристична за Марс. Ова откритие сугерира дека Марс не само што имал вода во своето минато, туку и дека оксидацијата што ја оформила неговата црвена прашина се случила во присуство на вода, што претставува сосема нова перспектива за историјата на планетата.
Импликации за минатото на Марс
Ова откритие носи значајни импликации за историјата на Марс. Доколку оксидацијата на железото се случила во влажни услови, тогаш тоа значи дека Марс имал значително подолг период во кој водата постоела на неговата површина или во почвата. Ова, за возврат, би можело да значи дека условите за потенцијален живот на Марс биле поповолни отколку што се мислеше досега.
Претходно, научниците претпоставуваа дека водата на Марс исчезнала пред милијарди години, оставајќи ја планетата како студен, сув свет. Но, ако главниот минерал кој ја бои планетата во црвено бил формиран во влажна средина, тоа значи дека водата можеби опстојувала многу подолго од претходните проценки.
Податоци од вселенските мисии
Оваа студија е поткрепена со податоци добиени од повеќе вселенски мисии, вклучувајќи ги роверите на НАСА, како што се Curiosity и Perseverance, кои го анализираат составот на карпите и прашината на Марс. Лабораториските анализи на примероците покажуваат дека голем дел од железните оксиди на Марс имаат структура што се совпаѓа со фериохидритот, што укажува дека оксидацијата најверојатно се случила во влажни услови.
Дополнително, некои податоци од орбитирачките мисии покажуваат дека во одредени региони на Марс сè уште постојат траги од минерали кои обично се формираат во присуство на вода. Ова дополнително ја зајакнува новата хипотеза дека водата играла клучна улога во формирањето на црвената површина на Марс.
Заклучок и идни истражувања
Доколку оваа хипотеза се потврди со понатамошни истражувања, тоа значи дека нашето разбирање за минатото на Марс треба да се ревидира. Планетата можеби била населива подолг временски период отколку што се мислеше претходно, што ја зголемува можноста за постоење на древен микробен живот.
Во иднина, мисиите како што е Mars Sample Return ќе можат да донесат примероци на Земјата, каде што ќе се спроведат подетални анализи за потврда на овие заклучоци. Доколку се покаже дека фериохидритот бил доминантен оксиден минерал на Марс, тоа ќе ја промени нашата перспектива за историјата на водата на оваа планета и нејзиниот потенцијал за живот.
Со секое ново откритие, станува сè појасно дека Марс некогаш бил свет кој многу повеќе наликувал на Земјата отколку што сме можеле да замислиме. Ова истражување ни помага да разбереме како и зошто се случиле промените што го претвориле Марс во безводната пустина што ја гледаме денес.
